«عکاسان مطبوعاتی در روزهای بحران، حتی پیش از نیروهای امدادی در صحنه حاضر می‌شوند تا وقایع را ثبت کنند، اما به‌جای حمایت با بازداشت و برخوردهای نامناسب مواجه می‌شوند؛ در حالی‌ که همان عکس‌های سخت و پرهزینه بعدها به‌عنوان سند تاریخی و برای برپایی نمایشگاه‌ها مطالبه می‌شود.»

به گزارش گالری آنلاین به نقل از ایسنا، نشست خبری و رونمایی از پوستر هفتمین دوره اعطا نشان عکس سال مطبوعاتی ایران یکشنبه ـ ۲۳ شهریور ماه ـ در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

حمید فروتن ـ رییس هیات مدیره انجمن عکاسان مطبوعاتی ـ در این نشست خبری گفت: این رویداد به یک برند تبدیل شده است؛ به‌گونه‌ای که هر ساله و با آغاز سال جدید، دوستان درباره تاریخ برگزاری دوره تازه آن پرس‌وجو می‌کنند. عکاسان عضو انجمن همواره با ما همکاری داشته و آثار خود را ارسال می‌کنند.

وی افزود: نشان عکس سال مطبوعاتی ایران در ژانرهای مختلف برگزار می‌شود و عکاسان آثار سال گذشته خود را انتخاب کرده و براساس ژانر مورد نظر داوری می‌شوند. چهارشنبه ساعت ۱۶ در همین مکان، برنامه آغاز خواهد شد؛ ابتدا عکس یادگاری گرفته می‌شود و سپس مراسم با حضور پیشکسوتان و برخی مسئولان مرتبط آغاز خواهد شد.

فروتن با اشاره به دبیری صبا طاهریان در این دوره گفت: ایشان مسئولیت بسیار سنگینی داشتند و خوشحالم که هفتمین دوره جشنواره با موفقیت برگزار شد. کار عکاسی یک فعالیت میدانی است که با کار خبرنگاری تفاوت دارد؛ زیرا عکاس باید در صحنه حضور داشته باشد تا لحظات را برای آیندگان ثبت کند. عکس‌ها سند تاریخ‌اند و باید میدان برای عکاسان آماده باشد تا بتوانند به وظیفه خود عمل کنند.

او تأکید کرد: وظیفه عکاسان مطبوعاتی ثبت وقایع تاریخی، چه خوب و چه بد، و حتی بحران‌هاست. آنها باید امکان فعالیت و تأمین معیشت داشته باشند و امیدواریم روزبه‌روز شرایط بهتر شود. یکی از اقدامات مهم انجمن، اهدای نشان سال است. در کنار آن، کمیته‌های مختلفی مانند کمیته حقوقی فعالیت می‌کنند که پیگیر حقوق عکاسان هستند و به نتایج خوبی رسیده‌اند که به‌زودی اعلام خواهد شد.

وی ادامه داد: در بخش آموزش، با همکاری آرش خاموشی هر ماه برنامه‌های آموزشی متنوعی برگزار کردیم که با استقبال بسیار خوبی مواجه شد. اکنون قصد داریم این برنامه‌ها را به صورت آنلاین نیز اجرا کنیم تا همه عکاسان شهرستان‌ها هم امکان استفاده داشته باشند. در زمینه بیمه نیز با کمک صندوق هنر شرایطی فراهم شده که عکاسان از بیمه بهره‌مند شوند.فروتن تصریح کرد: کار ما در صحنه و نزدیک به سوژه است و اگر این امکان فراهم نشود، ادامه فعالیت دشوار خواهد بود. متأسفانه در بحران‌ها هماهنگی لازم برای حضور عکاسان صورت نمی‌گیرد. وظیفه اصلی ما تولید و انتشار عکس است و باید برای ثبت واقعیت تاریخی و جلوگیری از تحریف عمل کنیم. اگر نهادی نگران انتشار فوری یک تصویر است، می‌تواند تصمیم‌گیری درباره زمان انتشار را به شورای عالی امنیت ملی واگذار کند، اما نباید جلوی اصل ثبت وقایع گرفته شود.

سجاد صفری، دیگر عضو انجمن، نیز درباره وقفه دوساله برگزاری رویداد بیان کرد: «نشان» رویدادی است که هر سال عکس‌های سال قبل را داوری می‌کند. اما به دلیل وقایع سال ۱۴۰۱، به عکاسان اجازه کار داده نشد و تصمیم گرفتیم جشنواره را برگزار نکنیم. در سال ۱۴۰۳ نیز با مشکلات مالی و حجم بالای اخبار مواجه بودیم، بنابراین عکس‌های سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ به‌صورت مشترک داوری خواهد شد.

او با اشاره به نقش عکاسان در بحران‌ها گفت: وقتی کشور مورد حمله قرار گرفت، عکاسان مطبوعاتی نخستین افرادی بودند که در صحنه حاضر شدند و حتی پیش از نیروهای امدادی به محل حادثه رفتند. با این حال، در بسیاری موارد نخستین مانع کار عکاسان همان افرادی بودند که باید اجازه حضور می‌دادند. متأسفانه حتی تعدادی از همکاران بازداشت شدند که انجمن پیگیر وضعیت آنها شد. عکاسی خبری هنوز به رسمیت شناخته نشده است و عکاسان به‌جای حمایت، با برخوردهای نامناسب و بازداشت روبه‌رو می‌شوند.

صفری افزود: روز حمله به صداوسیما اجازه فعالیت به عکاسان داده نشد، درحالی‌که همزمان لایو این اتفاق پخش می‌شد. پس از پایان بحران از ما عکس می‌خواهند و نمایشگاه برگزار می‌کنند، اما وقتی اجازه کار داده نمی‌شود، چگونه می‌توان چنین انتظاری داشت؟ همان عکس‌هایی هم که ثبت شد با سختی و مشکلات فراوان به دست آمد.

صبا طاهریان، دبیر جشنواره نیز گفت: فراخوان اوایل اردیبهشت منتشر و مهلت آن تا سوم خرداد تمدید شد. در جلسه داوری سه نفر منتخب و یک نفر به‌عنوان برگزیده انتخاب شدند.

او ادامه داد: ما به‌دنبال جذب شرکت‌ها و سازمان‌های خصوصی به‌عنوان اسپانسر رفتیم اما با وجود مسئولیت اجتماعی، تمایلی به حمایت از عکاسی مطبوعات نشان ندادند. درحالی‌که باید فرهنگ‌سازی کنیم که عکاسی خبری بخشی از تاریخ این کشور است و بعدها به‌عنوان سند به آن مراجعه می‌شود. امیدوارم در آینده همانند سایر حوزه‌های هنری بتوانیم در این حوزه نیز اسپانسرهای جدی داشته باشیم.

صبا طاهریان، دبیر هفتمین دوره «نشان عکس سال مطبوعاتی ایران» اعلام کرد: فراخوان این دوره در تاریخ سوم اردیبهشت ۱۴۰۴ منتشر شد و مهلت ارسال آثار که ابتدا تا ۳۰ اردیبهشت تعیین شده بود، تا پایان روز سوم خرداد تمدید شد. جلسه داوری این دوره در تاریخ هشتم خرداد ۱۴۰۴ در دفتر انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران با حضور داوران دانیال شایگان، عطا طاهرکناره، جاوید نیکپور، مهدی وثوق‌نیا و نیوشا توکلیان (به‌صورت آنلاین)، همچنین حمید فروتن رئیس هیات مدیره انجمن از ساعت ۹ تا ۱۸ برگزار شد.

او ادامه داد: در این جلسه، داوران کاندیداها و برگزیدگان بخش‌های مختلف را انتخاب کردند. تعداد شرکت‌کنندگان ۲۴۵ نفر بود که شامل ۶۹ زن و ۱۷۶ مرد بودند. هر عکاس می‌توانست با حداکثر پنج تک‌عکس و دو مجموعه‌عکس در بخش‌های خبری، مستند اجتماعی و ورزشی، و همچنین یک مجموعه بلندمدت در این رقابت شرکت کند. آمار آثار داوری‌شده در هفتمین دوره «نشان عکس سال»: تک‌عکس‌ها: ۱۴۶ ورزشی، ۳۹۸ مستند، ۲۲۶ خبری (در مجموع ۷۷۰ تک‌عکس). مجموعه‌ها: ۲۴ ورزشی، ۱۰۲ مستند، ۴۳ خبری و ۲۲ مجموعه بلندمدت. تعداد عکس‌های ارسالی در مجموعه‌های کوتاه بین ۳ تا ۱۰ فریم و در مجموعه‌های بلندمدت بین ۲۴ تا ۳۰ فریم بود. در مجموع، ۲۱۵۷ عکس در قالب مجموعه داوری شد. تعداد کل آثار داوری‌شده (تک‌عکس و مجموعه): ۲۹۲۷ عکس. همچنین هفت اثر مالتی‌مدیا به دبیرخانه نشان ارسال شد که داوران هیچ‌یک را واجد شرایط داوری در این رویداد ندانستند.

این عکاس تصریح کرد: در هر بخش، به‌جز بخش مجموعه مستند که دو کاندیدا انتخاب شدند، سه کاندیدا معرفی شدند که آثارشان به نمایشگاه راه یافت و در نهایت یک نفر در هر بخش به‌عنوان برگزیده معرفی شد. در مجموع، هفت عکاس به‌عنوان برگزیدگان اصلی هفتمین دوره انتخاب شدند. در راستای پاسداشت جایگاه پیشکسوتان، کمیته پیشکسوتان انجمن متشکل از سیف‌اله صمدیان، محمد صیادصبور، فرهاد سلیمانی، سیدعباس میرهاشمی و اسماعیل عباسی در تاریخ ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ در دفتر انجمن، «آلفرد یعقوب‌زاده» را به‌عنوان برگزیده پیشکسوت معرفی کردند. شاخصه‌های انتخاب عکاس پیشگام مطبوعاتی شامل اخلاق حرفه‌ای، شرایط سنی، تأثیرگذاری در عکاسی مطبوعاتی و فعالیت‌های مستمر و مؤثر (مانند حضور رسانه‌ای، برگزاری نمایشگاه، انتشار کتاب، تدریس و فعالیت‌های اجتماعی) بود. اعضای کمیته بر ضرورت تداوم چنین تجلیل‌هایی در راستای حفظ حافظه تاریخی و حرفه‌ای جامعه عکاسان مطبوعاتی تأکید کردند.

طاهریان همچنین با اشاره به مشکل نبود حمایت مالی گفت: ما به‌دنبال جذب شرکت‌ها و سازمان‌های خصوصی به‌عنوان اسپانسر رفتیم، اما با وجود مسئولیت اجتماعی که دارند، تمایلی برای حمایت از عکاسی مطبوعات نشان ندادند. درحالی‌که باید فرهنگ‌سازی شود، زیرا عکاسی خبری بخشی از تاریخ این مملکت است و بعدها به‌عنوان سند به آن مراجعه خواهد شد. امیدوارم در این حوزه نیز بتوانیم همانند سایر رویدادهای هنری اسپانسر داشته باشیم.

او تأکید کرد: باید پذیرفت عکاس خبری چشم جامعه است؛ آموزش دیده تا روایت‌گر دقیق و جامع حوادث باشد. هرکسی نمی‌تواند جای او را بگیرد. اگر به عکاسان حرفه‌ای اجازه فعالیت داده شود، روایت‌ها واقعی‌تر و کامل‌تر خواهد بود. این عکاسان با تأیید وزارت ارشاد و جامعه صنفی و با داشتن مجوز ناجی هنر باید امکان فعالیت در سطح شهر را داشته باشند. با این حال، در بسیاری موارد با برخوردهای سلیقه‌ای مواجه می‌شوند. ما مورد اعتماد و دارای مجوز هستیم و نباید نگران حذف و تبدیل شدن به عکاسان روابط‌عمومی باشیم. وظیفه ما حضور در جامعه و ثبت وقایع، به‌ویژه در زمان بحران، است.

مرتضی فرج‌آبادی، گرافیست و عکاس که طراحی پوستر این رویداد را بر عهده داشت نیز درباره این پوستر توضیح داد: پوستر مفهوم یا ایده خاصی نداشت؛ عکس انتخابی با تأکید بخش اجرایی بر موضوع صلح بود. باتوجه به شرایط کشور، تصمیم گرفتیم نمادی از صلح را انتخاب کنیم؛ بر این اساس عکسی از نازنین همایون‌پور انتخاب شد. در طراحی پوستر نیز از همان رنگ‌های طبیعی عکس استفاده کردم. امیدواریم این تصویر نوید آرامش برای ایران نیز باشد.

در این مراسم با حضور محمد صیاد و جهانگیر رزمی ـ دو پیشکسوت عکاسی مطبوعاتی ـ‌ پوستر هفتمین دوره اعطا نشان عکس سال مطبوعاتی ایران رونمایی شد.