به مناسبت رونمایی از کتاب گزیده اشعار و زندگی نامه استاد محمد ابراهیم جعفری

گفتگو ی اختصاصی گالری آنلاین با مریم محمدی و پرستو رجائی


"بوی کاهگل آواز پرنده" کتاب گزیده اشعار استاد محمد ابراهیم جعفری با گردآوری مریم محمدی و کتاب "ابری به دشت خاطره می بارد" زندگی نامه استاد، به قلم پرستو رجائی که توسط نشر نظر به مدیرت محمودرضا بهمن پور منتشر شده، در اولین سالگرد درگذشت ایشان در باغ موزه ایرانی رونمایی خواهد شد. به همین مناسبت گفتگویی با مریم محمدی و پرستو رجائی داشته ایم که در ادامه خواننده آن هستید:

محمد ابراهیم جعفری شاعر است و نقاش و معلم , در معلمی همانقدرهنرمند است و آزاد اندیش که در شعر ها و نقاشی هایش .با شعر برخوردی نقاشانه داشت ,تصویر ها بودند که به کلمه تبدیل میشدند و در لحظه شکل میگرفتند هیچ چیز از قبل طراحی نمیشد فی البداهگی در جانش نهفته است .از نوجوانی شعر همراه جاودانه او شد, میگفت :در سرودن شغر بجایی رسیدم که هرچه میخواستم بگویم شعر میشد .

" سرودن شعر برای محمد ابراهیم زمان و مکان خاصی نداشت، اتفاقی بود که در لحظه به وجود می آمد، شاید یک لحظه در ماشین روی یک دستمال مینوشت، شاید پشت مقوای شیرینی و پاكت و ..." این را مریم محمدی همسر محمد ابراهیم جعفری می گوید و ادامه می دهد:

او از دوران دبیرستان همواره هر کجا حضور داشت حتما شعر میخواند و برای هر مناسبتی به سرعت شعر می سرود، که در حقیقت فی‌البداهه می‌سروده و بیشتر شعر هایش را از حفظ میخواند وآنها را نمی نوشت , با آغاز زندگی مشترکمان در طول زمان اشعاری را که میگفت می‌نوشتم و این کاغذ ها را در آتلیه و هر کجا که میگذاشت جمع و در دفتری پاکنویس می‌کردم.

یکی از صحبت های جالب او راجع به شعر، این بودکه: "شعر به شکلی مبهم به آدم الهام میشود، تا جایی که من وقتی شعری را مینویسم و به ذهنم میرسد،کما اینکه بلافاصله آن را کنار بگذارم ممکن است دو روز دیگر اگر بخوانمش اصلا ندانم این مال من بوده، فقط از حال و هوایش میفهمم شعر من بوده، کلماتی را که آن‌موقع نوشتم یادم نمی‌آید."گفته شمبورسکا شاعر لهستانی را همیشه تکرار میکرد : شعر هرچه باشد از نمیدانم دایم می روید : و او این ابهام را دوست داشت در شعر کوتاهی میگوید :

روزگار خوبی دارم قفسم را درباغ یاد تو اویخته ام

بر شاخه ای مبهم وضوح افت شور و شوق است .

عکس از مهرداد اسکویی

مریم محمدی در خصوص روند پیشرفت کار تهیه و تنظیم کتاب گزیده اشعار و زندگینامه محمد ابراهیم جعفری توضیح داد: او ترانه های زیبایی سروده با تاثیر از ملودی ها و موسیقی محلی و فولکلوریک ایران که مجموعه ای از ان شامل 40 ترانه در کتابی بنام چو مرغ شب خواندی و رفتی در سال 1395 در نشر مشکی به چاپ رسید و این کتاب اولین کتابی بود که بالاخره پس از 40 سال سرودن ترانه و شعر به چاپ رسید .

شعرهایش را که در طول سالیان جمع آوری کرده بودم آماده چاپ کردم و فقط منتظر موافقت او برای چاپ بودم که سر انجام با آن موافقت کرد.


در مورد کتاب " بوی کاهگل آواز پرنده" ؛ محمد ابراهیم معتقد بود افرادی که اشعار او را شنیدند و نوشتند، به خاطرشان می ماند و خیلی باوری به چاپ کتاب نداشت. استاد خسرو سینایی در راضی کردن او برای چاپ کتاب بسیار موثر بود و به محمد ابراهیم میگفت تو مثل یک بچه پولداری که انقدر پول داری که قدر پول را نمیدانی، تو هم قدر شعر های خودت را نمیدانی. در نهایت به اصرار فراوان من یک مقدمه کوتاه برای کتاب نوشت. در این کتاب نوشته هایی از لیلی گلستان خسرو سینایی و باجلان فرخی بر شعر ها و احوال شاعرانه او نگاشته شده است.

کتاب شعر محمد ابراهیم جعفری، گزیده ای از اشعار او از سنین نوجوانی است که بخشی از کتاب با ریتم زمان پیش رفته و شعرهایش خیلی بلند نیستند ، بسیاری از شعرها بسیار کوتاه وهایکو های جعفری هستند.

یکی از کوتاه‌ترین شعر هایی که نوشته بود "یک غفلت کوتاه ... یک آه" است که ماجرایش مربوط میشود به ربودن دوتارش از ماشین که در عرض چند ثانیه که ایشان زنگ در خانه دوستشان را زدند اتفاق افتاد. این مجموعه اشعار در سال 1396 برای چاپ به نشر نظر داده شد.

پرستو رجائی، نویسنده کتاب زندگینامه محمد ابراهیم جعفری که همزمان با کتاب شعر ایشان روز جمعه در باغ موزه هنر ایرانی رونمایی میشود از سال 1394 اولین پروژه نگارش زندگینامه خود را پس از سالها تجربه در حیطه خبرنگاری آغاز کرد. رجائی در مورد آغاز و روند کار خود بیان کرد:

سال ١٣٩٤ تصمیم گرفتم زندگینامه ی برخی از هنرمندان تأثیرگذار تجسمی را بنویسم. هنرمندانی كه در بین ما هستند و می توانند روایت های دست اولی را از زندگی و كارشان تعریف كنند. از آنجایی كه علاقه مند و پیگیر جریان مدرن هنر ایران بودم تصمیم گرفتم از این نقطه شروع كنم. محسن وزیری مقدم دور بود و این امكان به راحتی میسر نمی شد. به سراغ محمدابراهیم جعفری رفتم و گفتم من می خواهم زندگی تان را به شكل داستان بنویسم. آقای جعفری و خانم محمدی به من اعتماد كردند و اجازه دادند من وارد حریمشان بشوم و خاطرات زندگی شان را ثبت و ضبط كنم. پس از یازده ماه مصاحبه با ایشان، خانواده و حدود ٢٠ نفر از دوستان، شاگردان و اطرافیانشان (خسرو سینایی، غلامحسین نامی، لیلی گلستان، حسینعلی ذابحی، منوچهر معتبر، ایرج اسكندری، احمد وكیلی، همایون سلیمی، واحد خاكدان، مهدی احمدی، فرشید شفیعی و...) همینطور مطالعه ی پایان نامه ها و مجلات و تماشای فیلم های مستندی كه از ایشان ساخته شده بود و تك تك نوشته ها، نامه ها و عكس هایی كه خانم محمدی در اختیار من گذاشتند، نگارش كتاب را آغاز كردم و پس از دو سال یعنی سال ٩٦ كتاب به اتمام رسید.

پس از اتمام كار آقای جعفری به من گفتند این كتاب را ٢٠ بار می خوانند اما در ادامه با خنده گفتند "البته اگر شما داستانم را برای من تعریف كنی قشنگ تر است."

خوشحالم كه قبل از رفتنشان فرصت داشتم هم كتاب را برایشان بخوانم و هم داستانشان را تعریف كنم.

سال ٩٧ آقای محمودرضا بهمن پور مدیر محترم نشر نظر موافقت خودشان را جهت انتشار كتابم اعلام كردند و در نهایت صمیمیت و توجه و حمایت ایشان این یكسال اخیر مراحل دشوار آماده سازی نهایی كتاب به اتمام رسید و كتاب به زودی رونمایی می شود.

در ادامه این گفتگو، مریم محمدی با اشاره به دشواری جمع آوری این اطلاعات و تهیه و تنظیم گفتگو ها و مطالب، به اهمیت و ارزشمندی کار طولانی و پالوده ای که انجام شده تاکید کرد و

بعنوان شخصی که در تمام مراحل آماده سازی، جمع آوری و تنظیم اطلاعات کتاب شعر، زندگینامه و آثار نقاشی محمد ابراهیم جعفری حضور داشته است، از صمیمیت و همدلی اقای محمود رضا بهمن پورو تمام همکاران نشرنظر , فرشید شفیعی و همه دوستانی که در این پروژه حضور موثر داشته اند تشکر کرد واین همدلی را عامل اصلی موفقیت کار برشمرد.


مراسم رونمایی از هر دو کتاب با حضور مریم محمدی همراه با سخنرانی لیلی گلستان، خسرو سینایی، سارا جعفری، پرستو رجائی و محمودرضا بهمن پور برگزار خواهد شد.

همچنین در مراسم رونمایی از کتاب، فیلمی از استاد خسرو سینایی به نمایش در می آید که در این فیلم کوتاه بخش هایی از شعر خوانی استاد محمد ابراهیم جعفری در ساخته های استاد سینایی مربوط به سه دهه مختلف 60، 70 و 80 در کنار هم قرار گرفته اند.


logo-samandehi