روایت تناولی، حاتم و مرادخانی از این رویداد

مراسم افتتاحیه نمایشگاه آثار پرویز تناولی تحت عنوان "پرویز تناولی و شیرهای ایرانی " روز یکشنبه 11 تیرماه با حضور هنرمندان ، استادان هنرهای تجسمی و سینما و مقامات فرهنگی _ هنری و با اجرای آقای نوفرستی در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.

به گزارش گالری آنلاین، در این نمایشگاه 147 اثر از پرویز تناولی به نمایش در آمده که شامل 51 تابلوی نقاشی، 21 تخته فرش، 6 مجسمه فلزی، 60 مجسمه سرامیک و 9 عدد جواهرات است. همچنین 153 اثر از مجموعه استاد تناولی شامل فرش، قفل، سنگ وزنه، شیر آب، سکه، شیر سنگی و پوسترهای مذهبی در این نمایشگاه حضور دارد.

در این مجموعه 63 اثر که از موزه‌های و مجموعه‌های شخصی به امانت گرفته شده؛ شامل 27 اثر از موزه ملی ایران، 5 اثر از موزه هنرهای معاصر، 10 اثر از موزه رضا عباسی، 3 اثر از موزه نقاشی پشت شیشه و 18 اثر از مجموعه‌داران نیز به نمایش درآمده است.

اولین سخنران این مراسم، دبیر نمایشگاه، بهزاد حاتم بود. وی با تاکید بر اینکه نمایشگاه بسیار مهمی در حال گشایش است، بیان کرد: حدود 15 سال پیش نمایشگاهی از آثار پرویز تناولی در موزه برگزار شده بود که این فاصله برای هنرمند خلاق و پرکاری همچون آقای تناولی زمان بسیار طولانی است.

وی با اشاره به اینکه شیرهای سرامیک گالری شماره دو در همین روز های اخیر خلق شده اند، ادامه داد: در کتاب این نمایشگاه از سه هنرمند، فردوسی، داوینچی و پیکاسو، نام بردم که شباهت بسیاری تناولی دارند.

همچون فردوسی است زیرا به زنده کردن فرهنگ فراموش شده پرداخته و آفرینشی داشته که همچون شاهنامه مهم است. ایشان هم مثل فردوسی همانند پالایشگاه فرهنگی کار کردند و هنری بسیار والا به وجود آوردند

وی در ادامه افزود: او در حقیقت یک هزار پیشه، یک چهل صنعت است . در یک چارچوب و محدوده کار نمی کند. با احساسات و تکنیک های مختلف کار میکند و از این نظر شبیه به کارهای داوینچی است.

وی همچنین مانند پیکاسو سنمبل یک زمانه و مکتب هنری است. همانطور که مکتب سقاخانه نامش همواره در کنار تناولی است.

دبیر نمایشگاه در ادامه توضیح داد: در برنامه ریزی برای این نمایشگاه به مجموعه های شخصی چند موزه مراجعه کردیم تا بتوانیم یک زبان مشترک و استتیک را به نمایش در بیاوریم و مخاطب بتواند با آثار ارتباط بگیرد .و خط فرهنگی و زیبایی شناسی را شخصا درک کند.

پرویز تناولی هنرمند مکتب سقاخانه در ادامه با تشویق حضار به روی سن آمد و گفت:

به دلیل برنامه ریزی موزه مجبور شدیم در این فصل نمایشگاه را برگزار کنیم اما خیلی خوشحالم که به نحو احسن تمام کارها برگزار شد . این نمایشگاه حاصل ۴۰ سال کار من است.

البته ۴۰ سالی که به طور مداوم نبوده است و علاقه من به عشایر و زندگی عشایری و کوه و کویر و دشت های ایران از آن زمان شروع میشود و بعد ادامه پیدا میکند و بر روی کار های خودم منتقل میشود که این انتقال همه جانبه است یعنی فقط مجسمه سازی نیست بلکه فرش و جواهر و مجسمه و نقاشی و همه چیز را فرا میگیرد .

وی در ادامه افزود : تا دوره ای که متوجه میشوم که شیر مهمترین نماد ایران است و از زمان قبل از تاریخ در ایران نمادی عزیز و بزرگ بوده است. متاسفانه شیر ایرانی متاسفانه در طول 50 سال قبل در حال انقراض است.

برای این نمایشگاه آثار به جای مانده از دوران گذشته را از موزه های مختلف قرض گرفتیم، که پنج هزار سال تاریخ را در بر میگیرد.

من نیر به اندازه توان خودم سعی کردم بازتاب و منعکس کننده نماد شیر در زمانه خودم باشم.

در ادامه علی مراد خانی معاون هنری وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی، ضمن خیر مقدم به همه حضار و سپاسگزاری از زحمات پرویز تناولی گفت:

مدتی در حدود ۲ سال است که داریم روی موضوع برگزاری این نمایشگاه صحبت میکنیم و کارهای زیادی شد تا این اتفاق بی افتد و برخی کار ها هم در آخرین لحظات آماده شد.

وی اضافه کرد روزی جناب نامی گفت من امیدراوم هستم و خیلی خوشحالم که میبینم موزه هنر های معاصر دارد به همان جایگاه خودش باز میگردد و من هم از این بابت اظهار خوشحالی میکنم که موزه هنر های معاصر در جایگاهی خودش قرار بگیرد و فقط گالری نباشد و معرف مفاخر ما باشد.

آنطور که شایسته است کار ها را انجام دهد و در این دو سه سال قبل تلاش زیادی کردیم که موزه هنر های معاصر محور اتفاقات مهم در بخش تجسمی باشد.

مرادخانی در ادامه افزود: فعالیت هایی را در حوزه بین المللی در نظر گرفتیم و بحث نمایش آثار در برلین و رم و مباحثی از این قبیل که امیدواریم در زمان خودش و به موقع و با هماهنگی هایی که انجام خواهد شد به درستی اتفاق بی افتد، چرا که پتانسیل بالایی دارد و بیشتر بحث هنرمندان خودمان مطرح است، چون زمانی که اثار هنرمندان ما در کنار هنرمندان مطرح جهانی به نمایش در می آید خود به خود به جایگاه متفاوت تری دست پیدا میکنیم که امیدواریم با سعه صدر هنرمندان این شرایط مهیا بشود.

نمایشگاه آقای تناولی به تنهایی این استعداد را دارد که در نقاط دیگر دنیا معرفی شود. وی هنرمندی است که سال های سال توانسته آنچه که فرهنگ و هویت خودش است را تبدیل به کار هنری و ترجمه امروزی از آنچه که باید از هنر های تجسمی معرفی شود، بکند.

خوشبختانه بزرگان حوزه تجمسمی و حوزه سقاخانه کار های خوبی را انجام دادند و آقای تناولی هم به عنوان یکی از آن ها توانسته آنچه را که در حوزه ایران است از محیط زیست تا کارهای تاریخی ، آنطور که شایسته بوده به نمایش بگإارد.

به هر حال ما وظیفه داریم به عنوان کسی که از این فعالیت ها حمایت میکند آنطور که بایسته تست در خدمتشان باشیم و آرزو میکنم حوزه هنر تجسمی جایگاه خودش را در آنجائی که واقعا است بدست بی آورد.

همچون حوزه تئاتر و موسیقی در حوزه هنرهای تجسمی نیز کسانی که در این زمینه کار میکنند را در تهران وسایر نقاط دنیا معرفی کنیم . ایران کشوری صاحب فرهنگ و تمدن است.

در ادامه برنامه فیلمی به نام"نقطه و شیر"از سروناز علم‌بیگی در ارتباط با زندگی و آثار استاد تناولی به مدت سی دقیقه پخش شد.

در پایان نیز کتاب آثار پرویز تناولی رونمایی شد.

نمایشگاه "پرویز تناولی و شیرهای ایران" از 12 تیر تا 7 شهریور در موزه هنرهای معاصر تهران دایر است.

پرویز تناولی متولد۱۳۱۶،مجسمه ساز،نقاش،پژوهشگر و مجموعه دار ایرانی است . از او به عنوان یکی از پیشگامان مکتب سقاخانه یاد می شود .

مجموعه مجسمه های"هیچ"،"دستهایم" و "قفل و قفس" در زمره معروفترین آثار پرویز تناولی قرار دارد .

پرویز تناولی همچنان کارشناس فرش و بافته های عشایری است او همچنین مجموعه ای از جواهرات را طراحی و ساخته که با استقبال خوبی مواجه بوده است. پیوند او با هنر با نواختن ویولن در خانه ابوالحسن صبا آغاز شد. او از کودکی آموزش این ساز را نزد استادانی چون نیک‌نواز و صبا آغاز کرد و همزمان به تحصیلاتش در دبیرستان ادیب ادامه داد. در همان سال‌ها، ساختن ماسک از صورت استاد صبا توسط تناولی، نوید ظهور هنرمندی بزرگ را در آینده می‌داد.

گام بعدی تناولی در وادی هنر ورود به هنرستان کمال‌الملک بود. او پس گذراندن یک دوره سه ساله مجسمه‌سازی در هنرستان هنرهای زیبای تهران، با پولی که از تدریس موسیقی پس‌انداز کرده بود، در سال 1335 به ایتالیا رفت و در آکادمی هنرهای زیبای شهر کارا مشغول به تحصیل شد،وی پس از یک سال به ایران بازگشت و موفق شد دو نمایشگاه از طرح‌ها و حکاکی‌هایش را برگزار کند که اتفاق تازه‌ای در هنر ایران به خصوص حوزه مجسمه‌سازی به شمار می‌رفت.

تناولی در دی ماه ۱۳۳۶، آثاری کاملاً متفاوت شامل حکاکی‌ها، مجسمه‌های سفالی و مجسمه‌های ساخته شده از آهن‌قراضه‌ها را در تالار به نمایش گذاشت. این نخستین بار در ایران بود که مجموعه‌ای از آثار یک مجسمه‌ساز به نمایش درمی‌آمد.

مجموعه مجسمه‌های «حجم‌های هیچ»، «دست ها»، «قفل و قفس» و «شاعر» را می‌توان در زمره معروف‌ترین آثار تناولی قرار داد.

تهیه و تنظیم : مطهره علیزاده

عکس:بهاره زالی