موزه ارمیتاژ، آرمیتاژ یا هِرمیتاژ واقع در سن پترزبورگ روسیه، با ۳ میلیون اثر هنری (که البته همه به‌طور هم‌زمان نمایش داده نمی‌شوند)، یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های جهان و از قدیمی‌ترین نگارخانه‌های هنری و موزه‌های تاریخ و فرهنگ بشری در جهان است.

مجموعه عظیم آرمیتاژ در چهار بنا به نمایش گذاشته شده‌است. بنای اصلی، کاخ زمستانی نام دارد و در گذشته محل سکونت رسمی تزارهای روسیه بوده‌است. موزه آرمیتاژ شعبه‌هایی بین‌المللی در آمستردام، لندن و لاس وگاس نیز دارد. از جمله هنرمندانی که آثارشان نقاط قوت مجموعه هنر غرب در موزه ارمیتاژ هستند، می‌توان به میکل‌آنژ، لئوناردو دا وینچی، پیتر پل روبنس، آنتونی فان دیک، رامبرانت، آگوست رودن، کلود مونه، پل سزان، ونسان ون گوگ، پل گوگن و پابلو پیکاسو اشاره کرد.

البته این موزه مجموعه آثار متعددی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به نشان‌ها، لباس‌ها و جواهرات سلطنتی، مجموعه متنوعی از جواهرات ساخته فابرژه و بزرگترین کلکسیون موجود در جهان از طلای باستانی متعلق به اروپای شرقی و آسیای غربی اشاره کرد.

در سال ۱۷۶۴، کاترین کبیر با خرید بیش از دویست نقاشی در اروپا، جمع‌آوری این مجموعه مشهور را آغاز کرد. سفرای روس در پایتخت‌های بیگانه مأمور یافتن بهترین مجموعه‌های هنری ارائه شده برای فروش - مانند مجموعه‌های برول سیاست‌مدار ایالت زاکسن آلمان، کروزا،کلکسیونر فرانسوی و نگارخانه والپول در انگلستان – بودند. کاترین کبیر، نگارخانه خود را «گوشه عزلت یا خلوتگاه» خود (my hermitage) می‌نامید زیرا تنها افرادی انگشت‌شمار اجازه ورود و تماشای آثار موجود در آن را به‌دست می‌آوردند.

او در یکی از نامه‌های خود با تاسف چنین گفته‌است: «تنها موش‌ها و من می‌توانیم تمام این [زیبایی‌ها] را تحسین کنیم.» کاترین تئاتر خصوصی خود را که در نزدیکی گالری و در طی سالهای ۱۷۸۳ و ۱۷۸۷ ساخته شده بود نیز، آرمیتاژ می‌نامید.

امپراتریس الیزابت، طی حکمی در سال ۱۷۴۵، دستور داد که از آن پس گربه‌ها، گنجینه موزه ارمیتاژ را در برابر موش‌ها محافظت کنند.