عبدالمجید ارفعی در نشست تخصصی «نگاهی نو به چیستی هنر میان دو رود(بین‌النهرین)» با توجه به گِل‌نوشته‌های به دست آمده، بسیاری از متون كهن پایه و اساس مباحث ادبی، ریاضی و نجوم در علوم امروز است.

به گزارش گالری آنلاین به نقل از روابط عمومی فرهنگستان هنر، نشست تخصصی «نگاهی نو به چیستی هنر میان دور رود(بین‌النهرین)» با حضور استاد عبدالمجید ارفعی، پژوهشگر و متخصص زبان‌های باستانی اکدی و ایلامی، امیر مازیار، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر و امین شاهوردی، دانش‌آموخته دکتری فلسفه دانشگاه اصفهان، عصر چهارشنبه 14 شهریور، در سالن همایش‌های فرهنگستان هنر با اجرای الهام طالبی برگزار شد.

در ابتدای این نشست استاد ارفعی در خصوص موضوع سخنرانی خود اظهار داشت: آنچه كه در این نشست بیان می‌كنم درباره هنر بین‌النهرین نیست، بلكه دربارۀ متون كهنی است كه ردپای آن، در گل‌نوشته‌های بین‌النهرین یافت شده است.

وی در همین زمینه افزود: بین‌النهرین ترجمه یونانی است از سرزمینی و میان دو رود واقع شده است كه سرزمین عراق كنونی را شامل می‌شده است. مناظره، داستان، پند و اندرز، افسانه و مباحثی است كه در كتیبه‌های این منطقه به دست آمده است. به عنوان مثال افسانه گیل‌گمش یکی از قدیمی‌ترین و نامدارترین آثار حماسی ادبیات دوران تمدن باستان است که در منطقهٔ میان‌رودان شکل گرفته‌است.

مترجم منشور كوروش در همین زمینه افزود: ما در گل‌نوشته‌ها می‌توانیم آثار متعددی از 1800 قبل از میلاد بیابیم كه بسیاری از آنها در نوشته‌های امروزی نیز كاربرد پیدا كرده‌اند.

این متخصص زبان‌های باستانی در ادامه به پایه‌های ریاضیات، نجوم، تقویم باستانی و افسانه‌ها و داستان‌هایی كه برگرفته از متون كهن هستند، اشاره كرد و درباره هریك از آنها به توضیح بیشتر پرداخت و تصریح كرد: بسیاری از متون كهن پایه و اساس مباحث ادبی، ریاضی و نجوم در علوم امروز است.

این نشست با ارائه مقالۀ امیر مازیار، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر، با عنوان «چیستی هنر باستان» ادامه یافت. وی با طرح این پرسش كه چگونه می‌توان در تمدنی كهن آثار هنری را شناسایی كرد؟ به مطالب خود پرداخت و گفت: چیستی هنر یك مبحث فلسفی و مفهوم كاوانه است و هر كسی كه كه در حوزۀ تاریخ و باستان شناسی فعالیت دارد، به نوعی با این مفاهیم درگیر می‌شود.

وی برای تشریح اینكه چگونه می‌توان یك اثر را هنری تلقی كرد یا خیر به دو مبحث پرداخت و تصریح كرد: برای آنكه بتوانیم اثری را هنری تلقی نمائیم دو رویكرد وجود دارد. یكی رویكرد ذات گرایی است و دیگر رویكرد روند محور یا رویه محور.

در رویكرد ذات گرایی ما با یكسری مقولات سرو كار داریم و به دنبال ویژگی‌های خود اشیاء و آثار می‌رویم. به عنوان مثال برخی معتقدند اثری را هنری می‌خوانیم كه مقوله زیبایی در آن وجود داشته باشد. اینجا این پرسش به وجود می‌آید كه آیا هر آنچه كه بشر تولید می‌كند و دارای زیبایی است آیا در دستۀ‌ آثار هنری قرار می‌‌گیرد؟ زیرا امروزه هر آنچه كه در دست داریم می‌تواند زیبا نیز باشد. با این تعریف می‌توانیم دچار مشكل شویم.

وی در تشریح رویكرد روند گرا گفت: این رویكرد می‌تواند كاربرد بیشتری برای ما داشته باشد زیرا در این رویكرد گفته شده كه اثری هنری تلقی می‌شود كه یك فرد دارای صلاحیت آن را هنری اطلاق كند. البته این رویكرد نیز دارای اشكال است،‌ زیرا این تعریف برای دوران مدرن اطلاق می‌شود و كاربرد دارد.

سپس امین شاهوردی درخصوص نگاه نو و چیستی هنر میان دو رود به سخنرانی پرداخت. وی با توجه به برخی مباحث گفته شده از سوی امیر مازیار، به این مبحث پرداخت و افزود: اینكه ما آثار باستانی را اثری هنری بنامیم یا خیر نیاز بیشتر به ارائه آثار به جا مانده از این بازۀ زمانی دارد.

وی به جام باستانی كشف شده در قرن 18 اشاره كرد و افزود: در این جام شكسته، داستان ازدواج مقدس در چند سطح گلدان به صورت مشخص حكاكی شده است.

شاهوردی در ادامه به آثار هنری كه در آ‌ن مر‌گ اندیشی تجلی دارد، پرداخت. وی دراین باره توضیح داد: باید توجه داشت كه مفاهیم مرتبط با مرگ، اغلب در قالب تصاویر نمادین، در آثار فیگوراتیو میان دور رود باستان ظاهر می‌شوند كه می‌توان در آثار و نمونه‌های به دست آمده به آن بیشتر پرداخت.

این نشست با پرسش و پاسخ حاضران به پایان رسید.