مهاجرت هنر ایران با حراج کریستی به آن سوی مرزها

در این دوره حراج 121 اثر از هنرمندان ایرانی، عرب و ترک به رقابت با یکدیگر می پردازند.
فرهاد مشیری، حسین زنده رودی، سهراب سپهری، پرویز کلانتری، رضا درخشانی، منوچهر یکتایی، سید محمد احصایی، افشین پیرهاشمی، لیلی متین دفتری، پروانه اعتمادی، بهمن محصص، بهجت صدر، قاسم حاجی زاده، حسین کاظمی، سیراک ملکونیان، نصرالله افجه ای، مسعود عربشاهی، فریده لاشایی، تیمو ناصری و رکنی حائری زاده 20 هنرمند ایرانی هستند که آثار آنان در نوزدهمین دوره حراج کریستی خاورمیانه دیده می شود.


گران‎ترین هنرمندان این دوره از کشورهای ایران، مصر، فلسطین و لبنان هستند؛ در این فهرست 9 هنرمند و یازده اثر وجود دارد که آثارشان بالای 100 هزار دلار قیمت پایه دارد؛ از میان آنان 2 هنرمند از مصر و لبنان، 2 هنرمند از فلسطین و پنج هنرمند از ایران هستند.
در میان آثار پنج هنرمند کشور ما تابلوی سه لته فرهاد مشیری با عنوان «شیاطین فریاد» متعلق به سال 2008 بالاترین تخمین را دارد. مشیری در چهاردهمین دوره این حراج نیز با تابلوی باغ اسرار خود که به مبلغ 986 هزار دلار فروش رفت، رکورددار میدان شده بود.
سهراب سپهری با اثری از سری درخت‎ها متعلق به سال 1970، حسین زنده رودی با تابلویی با عنوان «صاد» متعلق به سال 1981، محمد احصایی با نقاشی‎خط «محبت» خلق شده در سال 2013، و باز هم فرهاد مشیری با نقاشی «خالی از آرزو می شم تا تو برگردی» متعلق به سال 2003 در جایگاه دوم هنرمندان گران قیمت به نمایندگی از کشور ما قرار دارند.
جالب است بدانیم در حراج کریستیز امسال پنج اثر از زنده یاد حسین زنده رودی ارائه شده که این خود رکوردی ارزشمند محسوب می شود.
در حراج کریستی رقابت میان هنرمندان ایرانی و عرب همواره از دغدغه های ما بوده است؛ از آنجایی که این حراج در کشوری عربی برگزار می شود همواره فضا به نفع هنرمندان عرب رقم خورده است؛ چرا که سرمایه گذاران کشورهای عربی روی آثار هنرمندان خود سرمایه گذاری می کنند.
از سوی دیگر در حراج های بین المللی مانند کریستی علاوه بر رقابت میان هنرمندان کشورها، میان خود کشورها نیز رقابت وجود دارد؛ به عبارت دیگر هر کشوری که آثار هنرمندانش در این حراج شرکت داده می شود، تلاشش بر این است تا از هنرمندان خود حمایت کند؛ در نتیجه کمتر اتفاق می افتد یک عرب، اثر هنرمندی ایرانی را بخرد.
برای اینکه از برخی جزئیات این حراج بیشتر بدانیم به سراغ علی شیرازی، هنرمند خوشنویسی که تا به امروز آثار وی در هشت دوره این حراج به فروش رسیده، رفتیم.
شیرازی در پاسخ به اینکه رقابت میان هنرمندان ایرانی و عربی را در حراج های قبلی چگونه دیده، به ایرنا گفت: به طور بدیهی هنر ایران با هنر کشورهای عربی قابل مقایسه نیست و پیشرفته تر است؛ اما به علت مسئله ارز و کاهش ارزش ریال، آثار هنری ایرانی در این حراج با ارزش واقعی خود عرضه نمی شوند. برخی مواقع قیمت آثار هنرمندان درجه یک ما با قیمت آثار درجه دو کشورهای عربی برابری می کند و این مسئله خسارت هایی را به هنر کشور ما وارد کرده است.
عضو کمیته تخصصی شورای ارزشیابی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: از سوی دیگر در این حراج مسئولان بلندپایه کشورهای دیگر حضور می یابند و مایه دلگرمی هنرمندان خود می شوند؛ اما از کشور ما تنها در یک دوره معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حضور پیدا کرد.
شیرازی تأکید کرد که همین نکات موجب مثبت یا منفی شدن فضای حراج می شوند و نمی توان آن ها را بی اثر دانست.
وی درباره اینکه حراج کریستی چه تأثیری بر اقتصاد هنر ما می گذارد، بیان کرد: در کل حراج های بین المللی بازاری برای هنرمندان هستند؛ هرچند ممکن است برخی از آنان در مرحله گزینش آثار موفق نشوند اما در هر حال می توان گفت این حراج ها موجب رونق اقتصاد هنر شده و تأثیرات مثبتی بر آثار هنری و گالری های ما داشته اند؛ به طوری که امروزه هنرمندانی که آثارشان موفق تر بوده، از راه هنر امرار معاش می کنند.
عضو شورای ارزشیابی انجمن خوشنویسان تصریح کرد: همچنین شرکت در حراج های بین المللی مانند کریستی فرصتی را برای معرفی هر چه بیشتر هنر کشور و منطقه به جهانیان فراهم می کند. اثر هنری، یک اثر زنده است و باید به عنوان نماینده فرهنگ و هنر کشور ما به کشورهای دیگر مهاجرت کند.
کریستی (Christie) عنوان بنگاه تجارت آثار هنری و همچنین یک خانه حراج اشیاء هنری با شهرت جهانی است که توسط جیمز کریستی بنا نهاده شد.
خانه حراج اصلی کریستی در خیابان کینگ در محله سنت جیمزز لندن قرار دارد.
از ژانویه 2009، کریستی 85 دفتر در 43 کشور دارد. این دفاتر در شهرهای نیویورک، لس آنجلس، پاریس، ژنو، هیوستون، آمستردام، مسکو، وین، بوئنوس آیرس، برلین، رم، کره جنوبی، میلان، مادرید، ژاپن، چین، استرالیا، هنگ کنگ، سنگاپور، تل آویو، دبی، و مکزیکو سیتی واقع هستند. در 1995، کریستی به اولین خانه حراج جهانی بدل شد که کارهای هنری را در پکن، چین به نمایش درآورد.
حراج کریستی دبی متعلق به هنرمندان کشورهای خاورمیانه است که دو بار در سال (پاییز و بهار) برگزار می شود؛ تا کنون 18 دوره آن برگزار شده و کشور ما در چندین دوره آن شرکت داشته است.
طبق اعلام مؤسسه کریستی، عرضه آثار بسیار برجسته و کمیاب از هنرمندان ایرانی و عرب جزء مشخصه های اصلی این حراج است که تا پیش از این در منطقه خاورمیانه بی سابقه بوده است.
دیشب 20 اکتبر برابر با 28 مهرماه نوزدهمین حراج کریستی دبی در هتل تاورز دبی برگزار شد. نمایشگاه این دوره حراج از 18 اکتبر در همین هتل برگزار شده و تا 21 اکتبر ادامه دارد.

logo-samandehi