گفتگوی صریح مهر با هادی مظفری (بخش اول)
شاکله «تجسمی فجر» دولتی نیست
ایجاد فرصت برای بازارهای هنری
مدیرکل هنرهای تجسمی ارشاد میگوید دولتی بودن جشنواره «فجر» یعنی برگزارکننده آن دولت است و هزینههای آن را نیز دولت پرداخت میکند اما در هیچ دورهای، یک فرد دولتی تصمیمگیرنده آن نبوده است.
اداره کل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال گذشته، شاهد اتفاقاتی بود که شاید کمتر مدیری آنها را در دوره مدیریت خود تجربه کرده باشد.
هادی مظفری مدیر جوانی است که از شانزدهم تیرماه ۹۷ بر مسند مدیرکلی هنرهای تجسمی کشور نشسته است و طی این دو سال مخالفان و موافقان بسیاری داشته است؛ از ماجرای جشنواره تجسمی فجر و تغییر رویکرد آن در دوره یازدهم گرفته تا انصراف و استعفای دبیران و داوران در دوره دوازدهم. از ادامهدار شدن مرمت موزه هنرهای معاصر تهران تا انتقادها نسبت به اعطای مجوز به گالریها.
برای اینکه از صحت و سقم ماجراهایی که برای اداره کل تجسمی رخ داده است، مطلع شویم و به صورت شفافتر به بررسی موضوعات مطروحه در مورد انتقادات از این اداره کل و مدیریت هادی مظفری، بپردازیم میزبان او و سعید اسلامزاده مدیر روابط عمومی اداره کل تجسمی در خبرگزاری مهر شدیم.
در ادامه بخش اول گفتگوی مهر با هادی مظفری را درباره سرانجام «دوازدهمین جشنواره تجسمی فجر» میخوانید و در بخش دوم گفتگو به مسائل دیگر اداره کل تجسمی در سال ۹۸ و برنامههای این مدیر برای سال ۹۹ خواهیم پرداخت.
* در ابتدا در مورد مراسم اختتامیه دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر و زمان احتمالی برگزاری آن صحبت کنید. آیا این مراسم برگزار خواهد شد؟
هادی مظفری: داوری آثار دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر تمام و تقریباً همه برنامههای مراسم اختتامیه برای برگزاری در تالار وحدت و نهم اسفندماه آماده شده بود اما به دلیل شیوع ویروس کرونا و دستوری که از وزارت بهداشت مبنی بر تعطیلی تمامی تجمعهای فرهنگی هنری صادر شد، ما هم تمکین کردیم و این مراسم به تعویق افتاد و امیدوارم هر زمان شرایط عادی شد، اختتامیه را برگزار کنیم و برگزیدگان معرفی و مفاخر هنرهای تجسمی نیز تقدیر شوند.
* آیا به اهدافی که طی دو سال مدیریت شما در برگزاری جشنواره تجسمی فجر، درصدد رسیدن به آنها بودید، رسیده یا نزدیک شدهاید؟
مظفری: جشنواره تجسمی فجر، نسبت به همه جشنوارههای هنری فجر جشنواره جوانی است و طبیعی است که دوره طولانیتری را باید سپری کند تا به ایستگاه مطلوب خودش برسد. این جوان بودن در عین حال که هنوز به برخی ساختارها دست پیدا نکرده است اما فرصت خیلی خوبی برای اصلاح و بهبود مسیر خود در مقاطعی است که نقصهایی دارد.
به عنوان مثال، آن چیزی که از سال گذشته کمبود آن در جشنواره احساس شده بود، رابطه نداشتن این جشنواره با بازار بود که بیشتر آن را تبدیل به جشنوارهای دانشجویی کرده بود. این اهداف برای یک جشنواره ملی یا بینالمللی، اهداف کافی نبود چراکه این اهداف در جشنواره تجسمی جوانان، جشنوارههای خصوصی و برخی بینالها دنبال میشود.
همچنین جشنواره تجسمی فجر آنچنان که باید و شاید، جامعالاطراف نبود و اصلاح رابطهاش با بازار، اصلاح مهمی بود و طبیعتاً با دعوت از گالریها و رفتن به سمت فروش آثار هنری، اولین قدم برداشته شد.
هدف بعدی ما، توجه به بخش علمی و پژوهشی جشنواره بود؛ خانواده تجسمی خانواده بزرگی است و ۱۰ رشته هنری زیر یک سقف کار میکنند و مناسبات اینها باید تعریف شود. اگر توجه کنید در خیلی از دورههای جشنواره طی سالهای قبل، جشنواره به سمت بخشی و رشتهای شدن رفته و این بخشبندیها در سالهایی نیز برداشته شده است. این رفت و برگشتها نشاندهنده این است که جشنواره تجسمی فجر هنوز در حال کسب تجربه است تا به مسیر اصلی خودش برسد.
در دوره دوازدهم جشنواره، علاوه بر اینکه به رشتهای بودن جشنواره تاکید شد و رشتهای بودن در این رویداد باقی ماند اما «گفتگوی بین هنرها» به عنوان موضوع و رویکرد اصلی جشنواره مطرح شد. این موضوع باعث شد به سمتی حرکت کنیم در عین اینکه در خوشنویسی و مجسمهسازی، بین سرامیک و نقاشی، هنرهای جدید و عکاسی و… به تفاوتها قائل هستیم اما باید به دنبال مسیری باشیم که اینها به هم نزدیکتر شوند.
این روند از دوره یازدهم جشنواره تجسمی فجر آغاز شد و در دوره دوازدهم نیز ادامه یافت و فکر میکنم طی کردن این مسیر بین ۵ تا ۱۰ سال زمان نیاز دارد تا جشنواره به ایستگاهی که جایگاه واقعی خودش است، برسد.
* با توجه به تعریف اهداف مشخص طی دو سالی که شما مدیریت جشنواره تجسمی فجر را عهدهدار بودید، برای طی این مسیر و نزدیک شدن به هدف رونق بازار هنر و ارتقای علمی و پژوهشی، چقدر فرصت و تهدید پیش رویتان بوده است؟
مظفری: دوره یازدهم جشنواره تجسمی فجر بود که موضوع بازار با عنوان «چهارسوی هنر» به جشنواره اضافه شد و در دوره دوازدهم، علاوه بر «چهارسوی هنر»، این فرصت نمایش و فروش آثار برای عموم هنرمندان طرح شد و شاید در عمل به صورت کامل اجرا نشد. شاید سال آینده در این زمینه بتوان قضاوت بهتری داشت چراکه به نظر میرسد این موضوع باید در فراخوان نیز گنجانده شود و شخصی که اثرش را برای جشنواره ارسال میکند، از همان ابتدا اعلام آمادگی خودش را برای اینکه اثرش را برای نمایش و فروش ارائه میکند، مشخص کند.
متن کامل این گفتگو را در سایت خبرگزاری مهر مطالعه بفرمایید.